GPS მონიტორინგის სისტემები
თანამედროვე სატრანსპორტო მონიტორინგი დაფუძნებულია პოზიციონირების ტექნოლოგიებზე, რომლებიც საშუალებას გვაძლევს რეალურ დროში ვიცოდეთ ავტომობილის მდებარეობა, გადაადგილების მარშრუტი და სიჩქარე.
მიუხედავად იმისა, რომ მომხმარებლების უმეტესობა ასეთ სისტემებს ერთობლივად „GPS“-ად მოიხსენიებს, სინამდვილეში არსებობს რამდენიმე სხვადასხვა თანამგზავრული და ქსელური სისტემა, რომლებიც ერთად ქმნიან სრულ პოზიციონირების ეკოსისტემას.
- GPS (Global Positioning System)
GPS — ეს არის ამერიკის შეერთებული შტატების მიერ შექმნილი თანამგზავრული ნავიგაციის სისტემა, რომელიც უზრუნველყოფს ზუსტ გეოლოკაციას დედამიწის ნებისმიერ წერტილში.
ეს ტექნოლოგია დღესაც ყველაზე ფართოდ გამოყენებადია მსოფლიოში და სწორედ მასზეა დაფუძნებული საქართველოში არსებული მონიტორინგის სისტემების უდიდესი ნაწილი.
GPS-ის საშუალო სიზუსტე შეადგენს დაახლოებით 2–5 მეტრს, რაც სრულად საკმარისია სატრანსპორტო კონტროლისთვის.
- BDS (BeiDou Navigation Satellite System)
BDS — ჩინეთის პოზიციონირების სისტემა, რომელიც ბოლო წლებში გახდა გლობალური დაფარვის მქონე ქსელი.
მისი სიზუსტე შეადგენს დაახლოებით 2–3 მეტრს და განსაკუთრებით ეფექტურად მუშაობს აზიისა და ევროპის რეგიონებში, მათ შორის საქართველოში.
თანამედროვე GNSS მოდულები ხშირად იყენებენ BDS-ს GPS-თან ერთად, რაც მნიშვნელოვნად ზრდის სიზუსტეს და ამცირებს სიგნალის დაკარგვის რისკს რთულ პირობებში (მაგალითად, მთიან ან ქალაქის შენობებით გადახურულ ზონებში).
- GLONASS (Global Navigation Satellite System)
GLONASS — ეს არის რუსული ნავიგაციის სისტემა, რომელიც ასევე უზრუნველყოფს გლობალურ დაფარვას და GPS-ის ანალოგიური პრინციპით მუშაობს.
GLONASS-ს შეუძლია პოზიციონირების სიზუსტის გაუმჯობესება, როდესაც იგი GPS-სთან ერთდროულად გამოიყენება.
საქართველოში GLONASS სრულად ხელმისაწვდომია და მისი ინტეგრაცია განსაკუთრებით სასარგებლოა რთულ რელიეფურ ზონებში.
- LBS (Location-Based Service)
LBS არ არის თანამგზავრული სისტემა — ის დაფუძნებულია მობილური ოპერატორების ანძებსა და Wi-Fi ქსელებზე.
ამ ტექნოლოგიას იყენებენ GPS მოწყობილობები იმ შემთხვევებში, როდესაც თანამგზავრული სიგნალი მიუწვდომელია (მაგალითად, შენობაში, ავტოფარეხში ან ტუნელში).
LBS-ს აქვს შედარებით დაბალი სიზუსტე (დაახლოებით 100–500 მეტრი), თუმცა მნიშვნელოვან უპირატესობას წარმოადგენს ის, რომ მოწყობილობა მაინც ინარჩუნებს პოზიციონირების უნარს მაშინაც, როცა თანამგზავრებთან კავშირი იშლება.
- GNSS — მრავალსისტემიანი მიდგომა
GNSS (Global Navigation Satellite System) — ეს არის ზოგადი ტერმინი, რომელიც აერთიანებს ყველა ზემოთ ჩამოთვლილ სისტემას (GPS, GLONASS, BDS და სხვ.).
GNSS მოდულები მუშაობენ ერთდროულად რამდენიმე თანამგზავრულ სისტემასთან, რის შედეგადაც იზრდება ზუსტობა, საიმედოობა და მონაცემთა მიღების სიჩქარე.
საქართველოში დღესდღეობით უმეტესად გამოიყენება იაფფასიანი GPS ტრეკერები, რომლებიც მხარს უჭერენ მხოლოდ GPS პროტოკოლს.
ამიტომ მათი პოზიციონირების სიზუსტე შედარებით დაბალია და დამოკიდებულია თანამგზავრების ხილვადობაზე.
თანამედროვე მრავალსისტემიანი GNSS ტრეკერები კი იყენებენ ერთდროულად GPS, GLONASS და BDS სისტემებს, რაც უზრუნველყოფს მაქსიმალურ სიზუსტეს, სტაბილურობასა და საიმედო მუშაობას ნებისმიერ გარემოში.
GPS მხოლოდ ერთი სისტემაა პოზიციონირების ტექნოლოგიების მრავალფეროვან სამყაროში.
დღეს უკვე აუცილებელია უფრო ფართო, მრავალსისტემიანი მიდგომა — GNSS ტექნოლოგიების გამოყენება, რომელიც აერთიანებს GPS, GLONASS და BDS სისტემებს.
ასეთი ტრეკერები საქართველოში იძლევიან უფრო ზუსტ შედეგს, ნაკლებად კარგავენ სიგნალს და მნიშვნელოვნად ზრდიან სატრანსპორტო მონიტორინგის ეფექტიანობას.